inwestycje infrastrukturalne

31 March 2021

Charakter i zmiana zakresu umowy o Partnerstwie Publiczno-Prywatnym

admin inwestycje infrastrukturalne, partnerstwo publiczo-prywatne, prawo zamówień publicznych blog JZP Kancelaria Adwokacka, blog JZPLegal, JZP Kancelaria Adwokacka, jzplegal, nowe prawo zamówień publicznych, partnerstwo publiczno-prywatne, PPP, prawo gospodarcze, prawo przedsiębiorców, prawo zamówień publicznych, Pzp, umowa koncesji na roboty budowlane lub usługi, wykonawca, zamówienia publiczne, zmiana umowy

Umowa o Partnerstwo Publiczno-Prywatne cechuje się przymiotami szczególnymi, może być oparta zarówno na przepisach prawa zamówień publicznych, jak i na nieco „łagodniejszych” przepisach ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi. W dzisiejszym wpisie postaram się przybliżyć charakter prawny umowy o Partnerstwie Publiczno-Prywatnym oraz wskazać, jak wpływa to na możliwość zmiany już zawartej umowy.

Charakter prawny umowy o Partnerstwo Publiczno-Prywatne

Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym jest w swojej istocie dosyć nietypowa, łączy bowiem cechy wielu umów nazwanych, ale ma też przymioty szczególne, które sprawiają, że niełatwo jednoznacznie określić, czy sama umowa o PPP może być kwalifikowana jako umowa nazwana bądź nienazwana. Nie budzi jednak wątpliwość sam cywilnoprawny jej charakter, art. 4 ustawy o PPP[1] wprost odsyła bowiem do przepisów ustawy PZP[2] w zakresie umów o PPP, tym samym zastosowanie w tym zakresie znajdzie art. 8 ustawy PZP, zgodnie z którym do czynności podejmowanych przez zamawiającego, wykonawców oraz uczestników konkursu w postępowaniu o udzielenie zamówienia i konkursie oraz do umów w sprawach zamówień publicznych stosuje się przepisy kodeksu cywilnego. Taką regulację należy ocenić jak najbardziej pozytywnie, gdyż kwestia charakteru prawnego umów PPP budziła spore wątpliwości, niektórzy autorzy argumentowali bowiem, że ze względu na cel umów PPP, którym (w ogólnym założeniu) powinno być realizowanie zadań publicznych, umowy takie powinny być klasyfikowane jako służące bezpośrednio do realizacji zadań administracji publicznej[3]. Wracając do kwestii charakterystyki umowy PPP jako nazwanej lub nienazwanej, należy wskazać, że dziś w piśmiennictwie panuje zgodny pogląd, że ze względu na wskazanie przez ustawodawcę essentialia negoti tej umowy, powinna być ona kwalifikowana jako umowa nazwana.

Zmiana zakresu umowy o Partnerstwo Publiczno-Prywatne

Jakiekolwiek analizy prawnych uregulowań dotyczącym możliwości zmiany umowy o PPP trzeba rozpocząć od przywołania treści art. 4 ust. 1 ustawy o PPP:

Art. 4 ust. 1

Do wyboru partnera prywatnego i umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym stosuje się przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019), w zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie.

W powyższym przepisie ustawodawca zawarł podstawową zasadę, w myśl której umowa PPP będzie w zakresie nieuregulowanym w ustawie, podlegać przepisom ustawy PZP. Jednakże jak to zwykle bywa, od każdej zasady istnieją wyjątki, w tym przypadku wynikają one z zapisów art. 4 ust. 2 oraz ust. 3. Zgodnie z pierwszym przepisem, jeżeli umowa o PPP ma spełniać warunki wymienione w art. 3 ustawy o koncesjach[4], do umowy należy stosować przepisy ustawy o koncesjach lub ustawy PZP przy jednoczesnym stosowaniu art. 6 oraz art. 45 ustawy o koncesjach. Co istotne, art. 3 ustawy o koncesjach przewiduje, że koncesjonariusz (a przy umowie PPP partner prywatny) ponosi ryzyko ekonomiczne związane z eksploatacją obiektu budowlanego lub wykonywaniem usług i obejmujące ryzyko związane z popytem lub podażą. Tym samym fakultatywne zastosowanie w pełni przepisów ustawy o koncesjach przy umowie PPP, zgodnie z możliwością zapewnioną przez art. 4 ust. 2 ustawy o PPP, może stanowić swego rodzaju ułatwienie dla partnera prywatnego, który zdecydował się wziąć na siebie taki ciężar. Przepisy ustawy PZP należy ocenić bowiem jako te „bardziej surowe”[5].

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić trzeba, że w znakomitej części przypadków do zmian zakresu umów o PPP zastosowanie znajdzie rozdział 3 działu VII ustawy PZP pt. „Zmiana Umowy”. Należy przy tym podkreślić, że w „nowym” PZP ustawodawca zdecydował się zrezygnować z wyrażonego w art. 144 PZP2004[6] zakazu zmiany postanowień zawartej umowy. Zamiast tego w art. 454 PZP zdecydowano się wprowadzić zasadę, zgodnie z którą istotna zmiana zawartej umowy wymaga przeprowadzenia nowego postępowania o udzielenie zamówienia. Przy czym za istotną zmianę należy uznać tylko taką, która wypełnia jedną z przesłanek zawartych w art. 454 ust. 2 PZP. Z kolei w art. 455 PZP ustanowiono możliwość zmiany umowy bez przeprowadzenia nowego postępowania w sytuacjach enumeratywnie wskazanych w tym przepisie.

Natomiast w tych przypadkach, w których zgodnie wyżej opisanymi przepisami, do umowy o PPP znajdzie zastosowanie ustawa o koncesji, zmiany umowy muszą być przeprowadzane z uregulowaniami tej ustawy, a przede wszystkim jej art. 46. Zgodnie z tym przepisem, ogólną zasadą jest zakaz zmian postanowień zawartych w umowie koncesji. Ustawodawca przewidział jednak od te reguły wyjątki, które zostały określone w tym przepisie. Szczególną uwagę warto zwrócić na art. 46 ust. 1 pkt 3, który pozwala na zmianę w przypadku, gdy konieczność zmiany umowy spowodowana jest okolicznościami, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć.

Zmiana umowy o Partnerstwo Publiczno-Prywatne w dobie pandemii COVID-19

Ze względu na wprowadzenie szczególnych przepisów związanych z wystąpieniem pandemii COVID-19 pojawiło się sporo wątpliwości w zakresie możliwości ich stosowania względem umów PPP. Chodzi oczywiście o art. 15 r ustawy o przeciwdziałaniu COVID-19, zgodnie z którym możliwym jest zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego, jeżeli stwierdzone zostanie, że okoliczności związane z wystąpieniem COVID-19, o których mowa w ust. 1 tego artykułu, wpływają na należyte wykonanie umowy. Odpowiedź na niejasności w tej kwestii stanowi opinia Departamentu Partnerstwa Publiczno-Prywatnego Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 20 stycznia 2021 r, w której stwierdzono, że art. 15r ust. 1-9 oraz art. 15 s ustawy o przeciwdziałaniu COVID-19, znajdą zastosowanie zarówno do umów PPP zawartych z zastosowaniem przepisów ustawy PZP2004, jak i umów PPP zawartych w oparciu o przepisy ustawy o koncesji, zarówno tej z dnia 21 października 2016 r. jak i dawnej ustawie o koncesji na roboty budowlane lub usługi z dnia 9 stycznia 2009 r.[7]

O ile w ocenie opiniujących zastosowanie wskazanych przepisów ustawy o przeciwdziałaniu COVID-19 nie budziło wątpliwości w zakresie umów PPP opartych na przepisach PZP, to kwestię właściwości art. 15r oraz 15s względem umów związanych z ustawą o koncesji poddano dokładnej analizie. I tak w treści swojej opinii Departament Partnerstwa Publiczno-Prywatnego powołuje się między innymi na Dyrektywę 2014/23/UE, argumentując, że legislator europejski uznał koncesję za jeden z rodzajów zamówienia publicznego. Przywołano również poglądy doktryny potwierdzające to stanowisko. W ostatecznym rozrachunku uznano, że ze względu na treść przepisu art. 15r ust. 11 ustawy o przeciwdziałaniu COVID-19, zgodnie z którym przepisy art. 15r ust. 1–9 stosuje się odpowiednio do umów w sprawie zamówień publicznych wyłączonych ze stosowania ustawy PZP, wskazane regulacje znajdą zastosowanie również do umów opartych na ustawie o koncesji jak również samych umów koncesji na roboty budowlane lub usługi.

Podsumowanie

Biorąc pod uwagę cywilnoprawny charakter umowy PPP oraz wszystkie wymienione wyżej regulacje jej dotyczące, zmiany umowy powinny być przeprowadzane przy zastosowaniu odpowiednich przepisów,
a każda modyfikacja wymaga kontroli pod kątem jej dopuszczalności. Charakterystyczny reżim prawny dotyczący umów PPP pozwala jednak na swego rodzaju elastyczność, art. 4 ustawy PPP pozwala bowiem na odpowiednie stosowanie jednej z dwóch ustaw, a w ust. 3 w zakresie wyboru partnera do umowy zawiera nawet odwołanie do szerokich pojęć jak przejrzystość, proporcjonalność, uczciwa i wolna konkurencja czy równe traktowanie. To wszystko sprawia, że wybór Partnerstwa Publiczno-Prywatnego może być atrakcyjnym sposobem realizacji zadań publicznych.

[1] ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym t.j. Dz.U.2020.711 ze zm.

[2] ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych t.j. Dz.U.2019.2019 ze zm.

[3] D. Kijowski, Umowy w administracji publicznej i prawne formy ich działania, w: Studia i materiały z Konferencji Naukowej Poświęconej Jubileuszowi 80 urodzin Profesora Eugeniusza Ochendowskiego, Toruń 2005, s. 291 za K. Płonka-Bielenin, Charakter prawny umowy o partnerstwo publiczno-prywatne, ST 2010, nr 9, s. 7-18.

[4] ustawa z dnia 21 października 2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi t.j. Dz.U.2021.541

[5] M. Fredrych [w:] Ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym. Komentarz, red. M. Grabiec, Warszawa 2019, art. 4.

[6] ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych t.j. Dz.U.2019.1843 akt uchylony.

[7] ustawa z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi t.j. Dz.U.2015.113 akt uchylony.

Konrad Lach

Student V roku prawa na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach.

W ramach seminarium magisterskiego z prawa gospodarczego przygotowuję pracę pt. „Inwestycje transportowe realizowane w trybie Partnerstwa Publiczno-Prywatnego w Europie”.

Dotychczasowe doświadczenie zdobywał na gruncie prawa administracyjnego oraz prawa zamówień publicznych. Na co dzień zajmuje się również wsparciem Kancelarii w realizacji bieżących zadań z zakresu obsługi inwestycji infrastrukturalnych.

Interesuje się szeroko pojętym prawem gospodarczym oraz zagadnieniami prawnymi w obszarze implementacji nowych technologii.

W wolnym czasie pasjonat gry w piłkę nożną oraz gier wideo.

9 March 2021

Czy wykonawca zamówienia publicznego może naliczy kary umowne zamawiającemu? – studium przypadku

admin inwestycje infrastrukturalne, prawo zamówień publicznych kary umowne dla zamawiającego, nowe prawo zamówień publicznych, umowa o roboty budowlane, umowa w sprawie zamówienia publicznego, wykonawca, zamawiający, zamówienia publiczne

Niniejszy wpis zainspirowany jest postępowaniem przed Krajową Izbą Odwoławczą zakończonym wydaniem wyroku, w którym Krajowa Izba Odwoławcza w oparciu o obowiązek współdziałania stron, nakazała Zamawiającemu wprowadzenie do projektu umowy w sprawie zamówienia publicznego kar umownych należnych wykonawcy w przypadku naruszenia przez zamawiającego postanowień umowy.

Naruszenie obowiązku współdziałania źródłem odpowiedzialności zamawiającego

W ubiegłotygodniowym w wpisie zarysowałam problematykę związaną z zasadą współdziałania zamawiającego z wykonawcą zamówienia publicznego (z wpisem można zapoznać się tutaj).

Jak zasygnalizowałam na końcu mojej analizy, naruszenie zasady współdziałania przez zamawiającego, może skutkować uznaniem, iż zamawiający swoje zobowiązanie wykonuje nienależycie, co stanowi furtkę do odpowiedzialności odszkodowawczej zamawiającego względem wykonawcy.

Niesymetryczna odpowiedzialność kontraktowa

Jedną z podstawowych zasad prawa cywilnego, jest obowiązek rekompensaty wyrządzonej szkody, zarówno w przypadku istnienia lub też nieistnienia stosunku prawnego pomiędzy sprawcą szkody a poszkodowanym.

W przypadku stosunków umownych jednym z instrumentów zmierzających do zabezpieczenia strony poszkodowanej jest uprawnienie do zastrzeżenia kary umownej na wypadek zaistnienia określonego zdarzenia (niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez drugą stronę).

W przypadku umów w sprawie zamówienia publicznego, kary umowne zastrzegane są przez zamawiającego na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zamówienia publicznego przez Wykonawcę, natomiast w mojej praktyce zawodowej nie spotkałam się z zastrzeżeniem w umowie w sprawie zamówienia publicznego z zastrzeżeniem kar umownych na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez Zamawiającego.

Wszyscy znamy umowy w sprawie zamówienia publicznego, w których katalog kar umownych przypomina wyszukane menu pięciogwiazdkowej restauracji. Niewątpliwie, z czym nie zamierzam dyskutować, ryzyko, które ponosi Zamawiający przy realizacji zamówienia publicznego, jak również niejednokrotnie konieczność dyscyplinowania wykonawcy uzasadniają istnienie katalogu kar umownych wykraczającego poza obligatoryjny katalog kar określony w art. 437 ust. 1 pkt 7 nowej ustawy prawo zamówień publicznych.

Powyższe nie oznacza jednak, iż w umowie w sprawie zamówienia publicznego nie mogą, czy też nie powinny znaleźć się kary umowne należne wykonawcy w przypadku naruszenia obowiązków kontraktowych przez zamawiającego.

Wskazać należy, iż niejednokrotnie zaniechania zamawiającego mają istotny wpływ na sposób lub czas realizacji umowy przez wykonawcę.

Wracając do omawianych w poprzednim wpisie obowiązków zamawiającego na gruncie umowy o roboty budowlane, warto zauważyć, iż zamawiający szczególnie na początku realizacji inwestycji ma względem wykonawcy obowiązki, które mogą wpływać na cały późniejszy tok realizacji inwestycji, oraz być przyczyną istotnych opóźnień wykonawcy.

Zamawiający ma obowiązek przekazania placu budowy, dokumentacji projektowej, jak również podejmowania istotnych decyzji (np. w zakresie sposobu rozwiązywania zaistniałych problemów) przez cały okres realizacji umowy.

Niewątpliwie zaniechania zamawiającego będą rodziły uprawnienie wykonawcy do dochodzenia odszkodowania z tytułu poniesionej szkody (np. konieczności ponoszenia kosztów ogólnych), co jednak wiąże się z obowiązkiem dowodzenia wszystkich przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej, podczas gdy zaniechania wykonawcy najczęściej rodzą uprawnienie zamawiającego do naliczenia i dochodzenia kar umownych bez konieczności dowodzenia rozmiarów szkody.

Czy wykonawca może więc domagać się takiego ukształtowania przyszłej umowy w sprawie zamówienia publicznego, aby w umowie znalazły się zapisy dotyczące uprawnienia wykonawcy do naliczenia szkody zamawiającemu?

Uprawnienie wykonawcy do dochodzenia kar umownych powinno zostać zawarte w umowie

Zwiastunem nadchodzących zmian oraz nowych standardów umów w sprawie zamówienia publicznego może być wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 22 stycznia 2021 roku (sygn. akt KIO 3439/20).

Wyrok został wydany w wyniku postępowania zainicjowanego przez Związek Ogólnopolski Projektantów i Inżynierów z siedzibą w Warszawie, który wniósł odwołanie od treści SIWZ w postępowaniu prowadzonym przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z siedzibą w Warszawie o udzielenie zamówienia publicznego na opracowanie dokumentacji projektowej dla projektu pn. „Rewitalizacja linii kolejowej nr 356 na odcinku Wągrowiec – Gołańcz – granica województwa”, numer referencyjny: 9090/IREZA5/23319/06310/20/P.

W odwołaniu podniesiono, że zamawiający przewidział w umowie 22 okoliczności, kiedy naliczone zostaną wykonawcy kary umowne za uchybienia stwierdzone przez zamawiającego w toku realizacji umowy. Wykonawca z kolei nie został uprawniony do naliczenia żadnej kary umownej, nawet w okolicznościach odstąpienia od umowy przez zamawiającego lub wykonawcę z przyczyn leżących po stronie zamawiającego. W ocenie odwołującego nie ulega wątpliwości, że mamy zatem do czynienia z sytuacją, w której zamawiający nadużywa swojej pozycji dominującej i jako gospodarz postępowania kształtuje warunki kontraktu w sposób, który jest korzystny wyłącznie dla niego.

W odpowiedzi na odwołanie zamawiający podkreślał wyłącznie, że to na wykonawcy realizującym umowę ciąży szereg obowiązków, a rolą zamawiającego jest jego dyscyplinowanie, aby zamówienie to należycie zrealizował.

W ocenie KIO jakkolwiek zrozumiała jest, zwłaszcza w kontekście wydatkowania przez zamawiającego środków publicznych, dbałość zamawiającego o należyte wykonywania zamówienia publicznego, nie można jednak koncentrować się wyłącznie na odpowiedzialności wykonawcy zapominając, że rolą zamawiającego jest także współpraca z wykonawcą przy realizacji umowy.

Izba uwzględniając zarzut nakazała zamawiającemu wprowadzenie postulowanych zapisów do treści Umowy polegających na uprawnieniu wykonawcy do naliczenia kar umownych w przypadku odstąpienia od umowy przez którąkolwiek ze stron z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, w przypadku zwłoki w realizacji obowiązków zamawiającego w procedurze odbioru prac, w przypadku zwłoki w realizacji obowiązków zamawiającego w procedurze akceptacji Raportu.

Czy wyrok KIO wprowadzi nowy standard w umowach w sprawie zamówienia publicznego?

Powyższy wyrok KIO wprowadza nową jakość w zakresie umów w sprawach zamówień publicznych, wskazując, iż naruszenie przez Zamawiającego obowiązku współdziałania może uprawniać do wykonawcę do dochodzenia kar umownych, nakazując zamawiającemu wprowadzenie obok katalogu kar, do których naliczenia uprawniony jest zamawiający, również kar, do których naliczenia uprawniony będzie wykonawca.

Oczywiście, parafrazując staropolskie przysłowie, jeden wyrok KIO wiosny nie czyni. Nie spodziewałabym się jako konsekwencji przywołanego wyroku drastycznej zmiany w podejściu zamawiających do treści projektów umów w sprawie zamówienia publicznego. Natomiast spodziewać należy się, iż wykonawcy zainspirowani przywołanym wyrokiem częściej i głośniej domagać będą się zmiany treści Specyfikacji Warunków Zamówienia, w taki sposób aby odpowiedzialność za nienależyte wykonanie umowy wiązała się z obowiązkiem zapłaty kar umownych przez każdą ze stron.

Joanna Jarosz-Zugaj

Partner „JZP Kancelaria Adwokacka”

Adwokat. Posiada szerokie doświadczenie w zakresie obsługi prawnej projektów infrastrukturalnych – doradza na wszystkich etapach procesu inwestycyjnego.

Z sukcesem reprezentuje Klientów – zamawiających, w tym zamawiających sektorowych, w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego przed Krajową Izbą Odwoławczą oraz w postępowaniach arbitrażowych i sądowych, przedmiotem których jest dochodzenie roszczeń powstałych w toku realizacji inwestycji.

Specjalizuje się w doradztwie związanym z realizacją inwestycji w oparciu o warunki Kontraktowe FIDIC, w tym współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej.

Twitter

O mnie zawodowo

Instagram

O mnie trochę prywatnie

Mobile

+48 502 77 04 99

Zasada współdziałania zamawiającego z wykonawcą zamówienia publicznego

1 March 2021

Zasada współdziałania zamawiającego z wykonawcą zamówienia publicznego

admin inwestycje infrastrukturalne, prawo zamówień publicznych nowe prawo zamówień publicznych, umowa o roboty budowlane, wykonawca, zamawiający, zamówienia publiczne, zasada współdzialania

Zasada współdziałania zamawiającego z wykonawcą zamówienia publicznego

Nowa ustawa Prawo zamówień publicznych

Dzień 1 stycznia 2021 roku, to nie tylko pierwszy dzień Nowego Roku 2021, lecz również pierwszy dzień obowiązywania nowej ustawy Prawo zamówień publicznych (ustawa z dnia 11 września 2019 roku Prawo zamówień publicznych, Dz.U. z 2019 r. poz. 2019, dalej „p.z.p.”).

Obowiązek współdziałania

Jedną z nowych regulacji ustawy p.z.p. jest uregulowany przepisem art. 431 ustawy obowiązek współdziałania zamawiającego i wykonawcy. Zgodnie z powołanym przepisem zamawiający i wykonawca wybrany w postępowaniu o udzielenie zamówienia obowiązani są współdziałać przy wykonaniu umowy w sprawie zamówienia publicznego, zwanej dalej ,,umową”, w celu należytej realizacji zamówienia.

Trzeba zwrócić uwagę, iż uregulowanie obowiązku współdziałania pomiędzy zamawiającym i wykonawcą nie jest żadnym novum w polskim systemie prawa, iż pod rządami poprzedniej ustawy Prawo zamówień publicznych z 2004 roku, obowiązek ten wynikał z przepisu art. 354 k.c. stosowanego do umów w sprawie zamówienia publicznego z mocy przepisu art. 139 ust. 1 ustawy prawo zamówień publicznych.

Regulacja obowiązku współdziałania

Przytoczony przepis otwiera dział VII ustawy p.z.p. zawierający regulacje dotyczące umowy w sprawie zamówienia publicznego. Wydaje się więc, iż intencją ustawodawcy, mając na względzie systematykę przepisów regulujących umowę w sprawie zamówienia publicznego, jest nadanie obowiązkowi współdziałania istotnego charakteru. W mojej ocenie ustawowa regulacja obowiązku współdziałania stron umowy w sprawie zamówienia publicznego jest regulacją potrzebną, mającą na celu wzmocnienie pozycji wykonawcy. Niewątpliwie praktyka stosowania ustawy przez Krajową Izbę Odwoławczą oraz sądy określi zakres obowiązku współdziałania stron oraz należy spodziewać się wypracowania pewnych standardowych postanowień w umowach w sprawie zamówienia publicznego, które będą przejawem obowiązku współdziałania po stronie zamawiającego.

Wykładnia obowiązku współdziałania

W związku z faktem, iż przywołana regulacja obowiązuje od początku bieżącego roku, trudno doszukać się orzeczeń KIO lub sądów, zawierających interpretację przywołanego przepisu.

Niemniej jednak, w świetle dotychczasowego dorobku orzecznictwa wypracowanego na kanwie regulacji art. 354 k.c. można wskazać pewne istotne elementy, w których przejawia się obowiązek współdziałania zamawiającego przy realizacji umowy w sprawie zamówienia publicznego.

Obowiązek współdziałania w umowie o roboty budowlane

Obowiązek współdziałania zamawiającego wynika również wprost z przepisów k.c. regulujących poszczególne typy umów nazwanych.

Przykładowo w odniesieniu do umowy o roboty budowlane zamawiający ma obowiązek przygotowania robót, w tym przekazania placu budowy, przekazania dokumentacji projektowej, odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia (647 k.c.).

W świetle regulacji art. 651 k.c. należy wyprowadzić wniosek, że zamawiający w przypadku notyfikowania go przez wykonawcę o przeszkodach w prawidłowej realizacji robót ma obowiązek podjąć wespół z wykonawcą działania zmierzające do usunięcia zgłoszonej przeszkody lub niwelacji jej skutków.

Konsekwencje naruszenia obowiązku współdziałania przez Zamawiającego

W orzecznictwie sądów powszechnych z regulacji art. 354 k.c. wyprowadza się między innymi obowiązek lojalności wierzyciela (zamawiającego) względem dłużnika (wykonawcy), wskazując, iż konsekwencja braku lojalności po stronie wierzyciela jest jego zwłoka w wykonaniu zobowiązania.

Tym samym, podstawową konsekwencją braku współdziałania zamawiającego z wykonawcą może być uznanie, iż zamawiający swoje zobowiązanie wykonuje nienależycie, a to otwierać powinno wykonawcy drogę do dochodzenia odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania, a więc rekompensaty powstałej szkody.

Ponadto, w mojej ocenie można pokusić się o stwierdzenie, iż z ustawowego obowiązku współdziałania zamawiającego i wykonawcy można wyprowadzić postulat zachowania symetrii w prawach i obowiązkach stron umowy w sprawie zamówienia publicznego, której jednym z przejawów będzie zastrzeżenie kar umownych z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania nie tylko zobowiązań wykonawcy lecz również zamawiającego.